Uznawanie umiejętności i kwalifikacji

Uznawanie umiejętności i kwalifikacji ma kluczowe znaczenie dla wspierania mobilności, możliwości uczenia się i rozwoju kariery wszystkich Europejczyków.

Uznawanie umiejętności i kwalifikacji ma kluczowe znaczenie dla wspierania mobilności, możliwości uczenia się i rozwoju kariery wszystkich Europejczyków.

Istnieją dwie różne procedury uznawania kwalifikacji:

  • uznawanie na potrzeby dalszego kształcenia i szkolenia
  • uznawanie na potrzeby dostępu do zatrudnienia, w tym do zawodów regulowanych

 

Uznawanie kwalifikacji na potrzeby dalszego kształcenia i szkolenia

Kontekst polityczny

Zalecenie Rady z dnia 26 listopada 2018 r. propaguje automatyczne wzajemne uznawanie:

  • kwalifikacji uzyskanych w ramach kształcenia i szkolenia na poziomie wyższym i średnim II stopnia (ponadgimnazjalnym) oraz
  • efektów uczenia się osiągniętych w okresach nauki za granicą.

W zaleceniu wezwano państwa członkowskie do wprowadzenia do 2025 r. ram prawnych umożliwiających automatyczne wzajemne uznawanie kwalifikacji związanych z uzyskaniem wykształcenia wyższego we wszystkich państwach członkowskich.

Wezwano również do automatycznego, pełnego uznawania okresów studiów za granicą oraz automatycznego uznawania kwalifikacji uzyskanych w ramach kształcenia i szkolenia na poziomie średnim II stopnia (ponadgimnazjalnym), które dają dostęp do szkolnictwa wyższego.

W 1997 r. w Lizbonie została przyjęta Konwencja o uznawaniu kwalifikacji związanych z uzyskaniem wyższego wykształcenia w Regionie Europejskim (tzw. konwencja lizbońska) Rady Europy i UNESCO. Jest to główny instrument prawny dotyczący uznawania kwalifikacji we wszystkich państwach przyporządkowywanych przez UNESCO do regionu Europy i Ameryki Północnej. Konwencja ta zapewnia osobom posiadającym kwalifikacje z kraju, który podpisał konwencję, dostęp do oceny tych kwalifikacji w innym kraju będącym sygnatariuszem. Taka ocena i późniejsze uznanie kwalifikacji mogą być przeprowadzane w celu:

  • uzyskania dostępu do dalszej edukacji na poziomie wyższym
  • używania tytułów naukowych
  • ułatwienia dostępu do rynków pracy.

Sygnatariusze konwencji zobowiązali się również do ustanowienia krajowych procedur oceny kwalifikacji uchodźców i wysiedleńców, nawet w przypadkach braku formalnych dokumentów. 

Woman holding a globe

Informacje o uznawaniu kwalifikacji

Sieć ENIC-NARIC opracowuje wspólną politykę i praktyki we wszystkich europejskich krajach na potrzeby uznawania kwalifikacji. W jej skład wchodzą europejska sieć krajowych ośrodków informacji nt. uznania akademickiego i mobilności środowisk akademickich (ENIC), ustanowiona przez Radę Europy i UNESCO, oraz sieć krajowych ośrodków ds. uznawalności akademickiej i informacji (NARIC), ustanowiona przez Komisję Europejską.

Więcej informacji na temat uznawania kwalifikacji na potrzeby dalszego kształcenia i szkolenia można uzyskać, kontaktując się z krajowymi biurami ENIC/NARIC za pośrednictwem portalu ENIC-NARIC. 

Uznawanie kwalifikacji zawodowych

Kontekst polityczny

Uznawanie kwalifikacji zawodowych w UE jest regulowane dyrektywą 2005/36/WE

Dyrektywa ta określa:

  • system automatycznego uznawania na potrzeby następujących zawodów: pielęgniarki, położne, lekarze (lekarze medycyny ogólnej i specjaliści), lekarze dentyści, farmaceuci, architekci i lekarze weterynarii
  • ogólny system uznawania kwalifikacji zawodowych na potrzeby innych zawodów regulowanych, takich jak nauczyciele, tłumacze pisemni i agenci nieruchomości
  • system uznawania na podstawie doświadczenia zawodowego na potrzeby takich zawodów jak stolarz, tapicer i kosmetyczka.

Więcej informacji o uznawaniu zawodów regulowanych można przeczytać tutaj. Można również odwiedzić bazę zawodów regulowanych.

Szczególne instrumenty ramowe

Dyrektywa 2005/36/WE nie dotyczy zawodów regulowanych przepisami szczegółowymi, takich jak marynarze, biegli rewidenci, pośrednicy ubezpieczeniowi, kontrolerzy ruchu lotniczego, prawnicy i przedstawiciele handlowi i inne zawody wykonywane w sektorze transportu lub związane z produktami toksycznymi. Więcej informacji o zawodach objętych szczegółowymi przepisami.

Europejska legitymacja zawodowa zapoczątkowała internetową procedurę uznawania kwalifikacji w przypadku pięciu zawodów (pielęgniarek odpowiedzialnych za opiekę ogólną, fizjoterapeutów, farmaceutów, pośredników w obrocie nieruchomościami i przewodników górskich).

Przejdź do poprzedniej strony